Trong vụ án Hồ Duy Hải kết quả giám định cho thấy dấu vân tay của nghi phạm thu được ở hiện trường không trùng khớp với dấu vân tay của Hải, đủ là bằng chứng có tính khoa học khách quan cho thấy Hồ Duy Hải không phải là thủ phạm.
Thêm nữa trong vụ án này còn có một bằng chứng khác nếu được đánh giá công tâm cũng cho thấy Hồ Duy Hải có chứng cứ ngoại phạm.
Diễn biến buổi tối ngày 13/1/2008
Đầu tiên mọi người có thể hiểu rằng khi một người bị nghi oan thường sẽ tự nêu ra bằng chứng cho thấy sự ngoại phạm của mình, người kêu oan sẽ chứng minh khi hành vi phạm tội diễn ra bản thân đang ở một nơi nào khác.
Mặt khác khi hành vi phạm tội diễn ra nếu người bị nghi oan đang ở đâu đó một mình, không có ai làm chứng, người đó sẽ gặp rủi ro bất lợi trong việc đưa ra bằng chứng ngoại phạm.
Thật may Hồ Duy Hải khi ấy là một thanh niên trẻ chỉ mới 23 tuổi, cậu đã có nhiều hoạt động tiếp xúc trong một buổi tối cuối tuần (tối hôm 13/1/2008 là chủ nhật).
Bình tâm suy xét thì thấy chính những hoạt động giàu năng lượng của tuổi trẻ đã giúp cậu để lại những dấu vết bằng chứng minh oan.
Những nội dung dưới dân dẫn ra từ chính Quyết định Giám đốc thẩm.
Nội dung thứ nhất: Một điều đã rõ là tối hôm 13/1/2008 Hải có đến một tiệm cầm đồ để cầm cố chiếc điện thoại di động, tại đó cậu nhận cuộc gọi điện thoại của một người là Võ Lộc Đang, dữ liệu cuộc gọi còn lưu lại trên hệ thống thông tin mạng điện thoại cho thấy đó là lúc 19 giờ 13 phút 39 giây.
Cũng theo lời khai của Hải thì sau khi cầm chiếc điện thoại thì đi đến quán cà phê gặp và trả tiền cho Võ Lộc Đang. Diễn biến này hẳn cơ quan điều tra đã xác minh lời khai của chủ tiệm cầm đồ và nhân chứng Võ Lộc Đang, thấy khớp với lời khai của Hải, cho nên mới đưa vào nội dung vụ án.
Việc xác minh các diễn biến sự việc không khó bởi lẽ tiệm cầm đồ thông thường sẽ có sổ ghi chép các lần cầm cố của khách, cụ thể thời gian ngày giờ để tính tiền lãi. Đối với trận thua độ bóng đá thì vì lịch thi đấu của các đội bóng lớn và các giải bóng lớn dễ xác minh và việc chung độ tiền thua được các bên thực hiện như nào hai bên có thể vẫn ghi nhớ được khi thời điểm xác minh cách ngày xảy ra sự việc chỉ 2 tháng 7 ngày (Hải bị bắt ngày 20/3/2008).
Cụ thể Kết luận điều tra vụ án đã xác định như sau: Khoảng 19 giờ ngày 13/1/2008 Hồ Duy Hải điều khiển xe mô tô Wave số 62F4-3040 của dì ruột Nguyễn Thị Len đến tiệm cầm đồ số 12 Khu A thị trấn Thủ Thừa do Nguyễn Thị Tuyết làm chủ, để vay 1.500.000đ. Sau đó Hải về trả xe cho bà Len và lấy xe mô tô Dream biển kiểm soát 62F5- 0842 của chị Nguyễn Thị Rưởi là dì ruột của Hải đến quán cà phê Bảy Thanh ở ấp 1 xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa để đưa cho anh Võ Lộc Đang 1.350.000đ do Hải thua cá độ bóng đá.
Sự khác nhau giữa cáo buộc kết tội và lời khai kêu oan chỉ là sau khi Hải chia tay Võ Lộc Đang thì Hải đi đâu, làm gì, với ai. Cáo buộc kết tội cho rằng sau đó Hải đi đến Bưu điện Cầu Voi gây án, còn Hải kêu oan cho rằng sau đó đến đám tang ông Tư Lan.
Điều quan trọng rút ra ở đây là bằng chứng có tính khoa học khách quan lúc 19 giờ 13 phút 39 giây Hải đang ở một nơi khác, không có mặt ở Bưu điện Cầu Voi, cụ thể Hải đang ở tiệm cầm đồ Kim Hưng ở thị trấn Thủ Thừa do Nguyễn Thị Tuyết làm chủ, sau đó là đi gặp Võ Lộc Đang.
Nội dung thứ hai: Ngay khi vụ án xảy ra cơ quan điều tra đã xác minh xem có những ai đã đến Bưu điện Cầu Voi tối hôm 13/1/2008, trong đó có hai nhân chứng quan trọng là Hồ Văn Bình và Đinh Vũ Thường.
Nhân chứng Hồ Văn Bình khai rằng khoảng hơn 19 giờ đến gửi xe máy ở cửa Bưu điện Cầu Voi để đi bộ vào nhà một người quen gần đó, thấy một thanh niên ngồi trên ghế salon nói chuyện với hai cô gái, đến lúc đi ra lấy xe máy khoảng ngoài 19 giờ 30 phút vẫn thấy thanh niên đó ngồi nói chuyện.
Còn nhân chứng Đinh Vũ Thường đến Bưu điện để thực hiện cuộc gọi về Cà Mau có thấy một thanh niên ngồi trong Bưu điện, dữ liệu cuộc gọi còn lưu lại cho thấy thời điểm thực hiện cuộc gọi là lúc 19 giờ 39 phút 22 giây.
Bằng chứng ngoại phạm
Trong các tài liệu tố tụng vụ án gồm Kết luận điều tra, Cáo trạng, Bản án sơ thẩm, Bản án phúc thẩm đều kết luận nội dung có tính khái quát là khoảng 19 giờ 30 phút ngày 13/1/2008 Hồ Duy Hải đến Bưu điện Cầu Voi gặp hai cô Vân và Hồng.
Nay qua các bằng chứng trích dẫn ở trên nêu ra thì thấy: Lúc 19 giờ 13 phút 39 giây Hải đang ở tiệm cầm đồ sau đó đi gặp Võ Lộc Đang nên không thể là người thanh niên mà anh Hồ Văn Bình nhìn thấy lúc hơn 19 giờ được. Đến khi anh Bình quay lại bưu điện lấy xe máy lúc ngoài 19 giờ 30 phút vẫn thấy thanh niên ngồi đó. Rồi lúc 19 giờ 39 phút 22 giây khi nhân chứng Đinh Vũ Thường vào bưu cục gọi điện cũng thấy một thanh niên ngồi với hai cô gái.
Vì các mốc thời gian của hai nhân chứng cách nhau chỉ vài phút cho nên có thể kết luận người thanh niên mà hai nhân chứng nhìn thấy cùng là một người, người đó đã ngồi đó suốt từ ngoài 19 giờ cho đến 19 giờ 39 phút 22 giây, đó không thể là Hồ Duy Hải.
Luật sư Ngô Ngọc Trai