Một luật sư Hà Nội bình luận với BBC sau khi gửi kiến nghị đến bốn lãnh đạo Việt Nam yêu cầu phá bỏ ngay những đập thủy điện gây nguy hại cho người dân.
Hôm 18/10, bản kiến nghị của Luật sư Ngô Ngọc Trai và 12 luật sư khác từ các Đoàn Luật sư Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Tây Ninh được gửi qua đường bưu điện đến Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội và Thủ tướng.
“Chúng tôi cho rằng các đập thủy điện đem lại lợi ích không bõ cho cái thiệt hại gây ra. Mạng người là vô giá, không thể để mạng dân cứ chết vơi mỗi năm một ít như thế được, không thể để cơ nghiệp của dân tích cóp bao năm tiêu tán dần vì lũ,” bản kiến nghị viết.
“Việc này nếu không xử lý dứt điểm thì với lòng tham và sự thiếu trách nhiệm rồi sẽ lại có lũ khác và người chết khác”.
Hôm 18/10, trả lời BBC từ Hà Nội, Luật sư Ngô Ngọc Trai nói: “Tôi thấy khó có khả năng chúng tôi nhận được phản hồi.”
“Bởi vì trước đây cũng đã có nhiều kiến nghị được các luật sư gửi đi mà chẳng thấy phản hồi gì.”
“Nhưng việc gửi kiến nghị cũng là cách thực hiện quyền công dân và cho những người lãnh đạo thấy là công dân lên tiếng trước những vấn đề xã hội, tham gia vào công cuộc quản trị quốc gia cũng như kiến thiết đất nước.”
Luật sư cũng cho hay: “Tôi không rõ các nhà máy thủy điện như Hố Hô có quy trình xả lũ được Bộ Công thương phê duyệt hay không?”
“Ngay cả khi việc xả lũ đúng quy trình đi nữa nhưng gây thảm nạn chết người và khiến hàng nghìn hộ dân ngập sâu thì vấn đề không phải ở quy trình nữa mà là sự tồn tại của những nhà máy thủy điện đó.”
‘Yếu ớt’
Bình luận về chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về việc “Thủy điện Hố Hô xả lũ sai thì phải đền bù dân” được các báo Việt Nam tường thuật, ông Trai nói: “Chỉ đạo này quá yếu ớt, đền bù chỉ là vấn đề nhỏ, không thỏa đáng với tính chất nghiêm trọng của vụ việc.”
“Lẽ ra Thủ tướng phải làm rõ trách nhiệm của nhà máy thủy điện Hố Hô cũng như các nhà máy thủy điện khác.”
“Nếu nhận thấy mức độ thiệt hại nghiêm trọng do những nhà máy thủy điện này gây ra thì phải quyết định có cho phép các công trình này tiếp tục tồn tại hay không.”
“Trong bản kiến nghị tôi có nêu hậu quả đặc biệt nghiêm trọng của trận lũ vừa rồi có yếu tố con người. Như thế là đủ yếu tố dấu hiệu của tội phạm và do vậy cần chỉ đạo khởi tố điều tra, xác định người phải chịu trách nhiệm truy tố ra trước pháp luật và buộc bồi thường khắc phục hậu quả cho người dân.”
“Lãnh đạo phải không chấp nhận tái diễn những thảm họa xả lũ như tại Thủy điện Hố Hô.”
“Tôi được biết trên cả nước có khoảng 71 đập thủy điện. Nếu không có biện pháp xử lý nghiêm khắc, mang tính răn đe thì những đập thủy điện khác cứ tiếp tục cẩu thả trong hoạt động và gây ra thảm họa.”
Trả lời câu hỏi của BBC về việc có cân nhắc giữa việc gửi kiến nghị đến lãnh đạo và việc tư vấn cho người dân Hà Tĩnh và Quảng Bình khởi kiện Thủy điện Hố Hô về việc bồi thường thiệt hại do lũ, luật sư Trai nói: “Hiện tại, tôi và các luật sư ở Hà Nội chưa liên hệ được những người dân bị thiệt hại do việc đi lại khó khăn trong khu vực này.”
“Do vậy rất cần có một tổ chức xã hội dân sự nào đấy kết nối người dân với luật sư cho việc này.”
Bài đăng trên BBC Tiếng Việt tại Đây: Google search: ‘ 13 luật sư kiến nghị ‘phá bỏ ngay những thủy điện gây hại’