Xử lý đúng người đúng tội nhưng liệu có Công lý?

coptremang

Bộ luật tố tụng hình sự 2015 đã đưa vào sử dụng hai từ Công Lý, theo đó nhiệm vụ của bộ luật tố tụng hình sự ngoài những mục tiêu cũ như xử lý đúng người đúng tội, không bỏ lọt, không làm oan thì có thêm mục tiêu bảo vệ Công Lý.
Vậy tại sao lại phải thêm mục tiêu bảo vệ Công lý? Trước đó đặt mục tiêu xử lý đúng người đúng tội vẫn chưa đủ hay sao?
Có thể hiểu thế này, nếu mục tiêu chỉ là xử lý đúng người đúng tội thì người ta có thể bất chấp phương thức thủ đoạn để xử lý. Khi đó mặc dù xử lý đúng người đúng tội đấy nhưng vẫn không có Công lý.
Quá trình điều tra xử lý án xảy ra tình trạng lạm dụng, bạo hành thông qua các hoạt động giam giữ kéo dài, bức cung nhục hình, đầy đọa con người bằng điều kiện sống khắc nghiệt. Khi đó danh dự nhân phẩm con người bị hủy hoại.
Đừng quên rằng, hầu hết các tội phạm sau khi mãn hạn tù họ lại trở về với đầy đủ quyền công dân. Khi đó với kinh nghiệm đã trải qua và ký ức lưu giữ liệu họ có còn tín nhiệm vào nền tư pháp? Hay họ đã mất niềm tin và hoàn toàn thù địch với công quyền.
Trong khi cả nước mỗi năm có hàng trăm ngàn người vướng vào vòng tố tụng hình sự, việc họ còn hay mất niềm tin vào nền tư pháp công chính là rất quan trọng để giữ trật tự xã hội và kiến tạo môi trường pháp lý an toàn.
Hiện chưa có nghiên cứu đánh giá khoa học nào giữa tình trạng bạo quyền xâm phạm nhâm phẩm trong vòng tố tụng hình sự với tình trạng tái phạm tội của con người.
Thực tế lâu nay, vì chưa coi trọng công lý mà chỉ coi trọng xử lý tội phạm, cho nên đã xảy ra những chiêu thức cài cắm, giăng bẫy khiến người ta phạm tội để xử lý. Cái đó lại được xem là nghiệp vụ bình thường.
Ví như trong vụ Hàn Đức Long, vì nghi cho Long đã giết hiếp cháu bé 5 tuổi nên người ta đã dựng ra vu oan giá họa cho Long hiếp dâm hai mẹ con bà cụ 70 tuổi và con gái 50 tuổi, để lấy cớ bắt giam Long, từ đó bức cung nhục hình buộc Long phải khai nhận mình là hung thủ vụ giết hại cháu bé.
Sau khi đã đạt mục tiêu người ta không hề hà vứt bỏ thẳng thừng cái kịch bản đã được sử dụng. Qua 4 phiên tòa gồm 2 sơ thẩm 2 phúc thẩm, tòa án đều tuyên Long không phạm tội hiếp dâm hai mẹ con bà cụ vì không đủ cơ sở kết tội.